هم‌زمان با هفته پژوهش، خبرنگار خبرگزاری حوزه در گفت‌وگو با تنی چند از مدیران مدارس علمیه قم، به بررسی جایگاه پژوهش در حوزه، الزامات پژوهشی مدارس و بایسته های آموزش پژوهش محور پرداخته که حاصل آن در پی می‌آید.
حجت‌الاسلام والمسلمین سمیعیان، مدیر مدرسه علی بن موسی الرضا(ع) ویژه طلاب حافظ قرآن با اشاره به جایگاه پژوهش در حوزه، گفت: پژوهش، یکی از ضرورت های حوزه های علمیه است که باید بیش از گذشته به آن توجه شود.
سیره علمای سلف در پژوهش و تحقیق
وی به سیره علمای سلف در عرصه پژوهش و تحقیق اشاره کرد و ادامه داد: علمای سلف در کنار حضور خود در اجتماع، دارای آثار علمی فراوانی می باشند که نشان می دهد از همان ابتدا با مسیر پژوهش و کارهای علمی آشنا بوده و آن را دنبال می کرده اند؛ طلاب جوان نیز باید با الگوگیری از بزرگان از همان آغاز طلبگی، با مهارت های پژوهشی آشنا شوند.
مدیر مدرسه علمیه علی بن موسی الرضا(ع) با اشاره به برنامه های پژوهشی این مدرسه، خاطرنشان کرد: در سال جاری با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، شاهد اقبال بیشتری نسبت به مسئله پژوهش هستیم و در این راستا با فراخوان پژوهش های قرآنی و یا مرتبط با آثار شهید مطهری، به برگزیدگان جوایزی اهداء خواهد شد.
حجت الاسلام و المسلمین سمیعیان تاکید کرد: برای آنکه طلاب جوان، پژوهش محور شوند، باید اساتید پژوهش محور انتخاب شوند تا بتوانند فضای آموزشی را پژوهش محور کنند.
آموزش از پژوهش جدا نیست
حجت الاسلام و المسلمین شفیعی، مدیر مدرسه علمیه رشد نیز با بیان اینکه بررسی‌ها نشان داده، به الزامات پژوهشی در مدارس علیمه توجه چندانی نشده است، اظهار داشت: نمی‌توان در حوزه، آموزش را از پژوهش جدا دانست.
وی با اشاره به این که اساتید نقش مهمی درپژوهش محور شدن طلاب دارند، تصریح کرد: اگر اساتید شیوه تدریس خود را از ارتباط یک طرفه به روشی دو طرفه که قبلا نیز در حوزه‌ها دارای سابقه بوده، تغییر دهند، در عمل سبب می‌شود که طلاب به سمت تحقیق پژوهش سوق داده شوند.
تاثیر پژوهش در عرصه تبلیغ
مدیر مدرسه علمیه رشد، به تاثیر پژوهش در عرصه تبلیغ اشاره کرد و افزود: پژوهش خوراک تبلیغ است و اگر در تبلیغ بدون پشتوانه پژوهشی سخن بگوییم، موفقیت چندانی نخواهیم داشت
حجت الاسلام والمسلمین شفیعی یادآور شد: بزرگانی چون آیت الله فلسفی، ساعت ها برای منبر خود مطالعه می کردند که این امر سبب شد تا منبرهای آنها بلافاصله تبدیل به کتاب شده، مورد استقبال قرار گیرد، اما امروزه شاهدیم که برخی بدون مطالعه کافی و با بهره گیری از مطالب دیگران به تبلیغ می پردازند که چندان موفق نیستند.
وی خاطر نشان کرد: اگر طلاب با پژوهش آشنا شوند، مسلما در امر تبلیغ نیز با تحقیق و به سبک امروزی مطالب مورد نیاز را به مخاطبان ارایه خواهند کرد.
آشنا سازی طلاب با مهارت های پژوهشی
مدیر مدرسه علمیه رشد به برنامه های پژوهشی این مدرسه اشاره کرد و گفت: با اجرای طرحی در مدرسه، تلاش داشته ایم تا مهارت های پژوهش شامل ادبیات، روش و عادت مطالعه را در بین طلاب ترویج دهیم.
وی خاطرنشان کرد: در قالب این برنامه، طلاب در سال اول با ادبیات مطالعه آشنا خواهند شد و در سال‌های بعد به ترتیب با روش های مطالعه و عادت مطالعه آشنا می‌شوند؛ به گونه‌ای که در سال چهارم، کاملا با ابزارها و الزامات پژوهشی آشنایی خواهند داشت.
لزوم پرداختن به پژوهش های موضوعی
حجت الاسلام و المسلیمن دهقانی، مدیر مدرسه امام رضا(ع) شهر جعفریه نیز به بیان دیدگاه‌های خود پیرامون الزامات و راهبردهای پژوهشی در مدارس علمیه پرداخت.
وی با انتقاد از کم توجهی به پژوهش، گفت: اگر بخواهیم که پژوهش از جایگاه لازم برخوردار باشد، باید با توجه به نیاز جامعه، به صورت موضوعی به پژوهش بپردازیم.
مدیر مدرسه علمیه امام رضا(ع) شهر جعفریه ادامه داد: امروزه پژوهش در حوزه بیشتر در مورد دروس حوزوی و مسایل درسی است و مسایلی همچون سبک زندگی اسلامی که مورد تاکید مقام معظم رهبری هم بوده کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
ضرورت ساماندهی پژوهش ها
حجت الاسلام والمسلمین دهقانی با بیان اینکه ساماندهی مناسبی در مورد پژوهش‌ها وجود ندارد و اگر پژوهش هایی هم صورت گرفته، خودجوش بوده، ابراز داشت: باید معاونت های پژوهشی مدارس علمیه به سمتی حرکت کنند که طلاب با مسیر و کارکرد و طرز فکر پژوهشی آشنا شوند
وی در ادامه خاطرنشان کرد: برگزاری کلاس و کارگاه‌های آموزشی- پژوهش محور می‌تواند در افزایش علاقه‌مندی به تحقیق در طلاب و رفتن به سمت پژوهش بسیار موثر باشد.
مدیر مدرسه علمیه امام رضا(ع) شهر جعفریه همچنین کمبود امکانات پژوهشی در مدارس را یکی از دلایل عدم موفقیت در پژوهش محور شدن طلاب عنوان کرد.
انتقاد از کم توجهی به پژوهش
حجت الاسلام والمسلمین شامی، مدیر مدرسه علمیه مهدی موعود(عج) با بیان این که متاسفانه پژوهش در مدارس به یک کار فرعی تبدیل شده، اظهار داشت: کمبود نیروهای پژوهشی و بودجه مناسب، سبب شده تا نتوانیم آن گونه که باید از کارهای پژوهشی حمایت کنیم.
وی با اشاره به برنامه های پژوهشی طلاب مدرسه مهدی موعود(عج)، گفت: هم اکنون در این مدرسه طرح جامع پژوهش در حال اجرا است؛ زیرا معتقدیم که آموزش و پژوهش از هم جدا نیستند.
حجت الاسلام و المسلمین شامی به نقش اساتید در سوق دادن طلاب به سمت کارهای پژوهشی اشاره کرد و ابراز داشت: اساتید در این امر نقش مهمی دارند و می‌توانند به راهنمایی و مشاوره طلاب را به سمت پژوهش هدایت کنند.
